Таммсааре, Антон Хансен
| Антон Хансен Таммсааре | |
|---|---|
| эст. Anton Hansen Tammsaare | |
 | |
| Шачмы кечӹ | 30 январь 1878[1][2][…] |
| Шачмы вӓр | |
| Колымы кечӹ | 1 март 1940[1][2][…] (62 и) |
| Колымы вӓр | |
| Сӓндӓлӹк | |
| Пӓшӓн йиш | сирӹзӹ, сӓрӹшӹ |
 Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа | |
Анто́н Ха́нсен Та́ммсааре (эст. Anton Hansen Tammsaare, 30.0.1878, волость Альбу, Эстони — 1.03.1940, Таллин, Эстонии) — реализм йӧн доно сирӹшы эстон сирӹзӹ.
Биографижӹ
Тетя годшаш дӓ сӓмӹрӹк ивлӓжӹ
Антон Хансен 30-шы январьын 1878-шы ин Таммсааре-Пыхья хуторышты Альбу волостьышты хресӓнь семняэш шачын. Тидӹ гӹц анзыцшы ӓтяжӹ дон ӓвӓжӹ ти хуторым оксам йижден нӓлӹнӹт ылын. Лачокла фамилижӹ Хансен, Таммсааре — тиды сирӹзӹн псевдонимжӹ. Хансенвлӓн семняштӹ кого ылын, тӹштӹ луаткок тетя ылын, нӹнӹ логӹц коктыжы изиштӹ годымок коленӹт. Антон нӹлӹмшӹ тетя ылын. Атя дон ӓвӓштӹ йымым ыдылшывлӓ ылыныт дӓ тидӹм тетявлӓлӓнӹштӓт тымденӹт, лӹмӹнок лыдмаш-сирымӓшлӓн дӓ музыкым пӓлӹмӓшӹм пуаш цаценӹт. Антонын ӓвӓжӹ мыраш яратен дӓ юкшат яжо ылын. Тетявлӓштӹм кӓршӹм (кантельӹм) шакташ тымденӹт. Эргӓш музыкым яратен дӓ кӓршӹм шактен мыштенӓт, ӓтяжӹ тӹдӹлӓн крипицӓм нӓлӹн пуэн. Толшаш сирӹзӹ профессионал музыкантат ик жепшӹ лиӓш шанен шӹнден ылын. Кӓндӓкш иӓшӹн Т. лу уштыш ӧрдӹштӹ вӓрлӓнӹшӹ Примӱли хуторыштыш школыш тыменяш кеӓ. Тымдышыжы пиш талантан ылын (Антс Тисс) дӓ улы пӓлӹмӓшӹжӹм тыменьшӹвлӓлӓнжӹ пуаш цацен. Антон Хансен тӹ ивлӓнок лыдышвлӓжӹм сирӓш тӹнгӓлӹн. 1892-шы ин Антон Вӓйке Марья церкӹсолашты волость кӱкшӹцӓн школышкы тыменяш пырен. Ти школым поэт дӓ сӓрӹзӹ Якоб Тамм вуйлатен. Антон ӹшке тымдышыжын лыдышвлӓжӹм наизусть тыменьӹн да согоньвлӓжӹм курымжы ӓшӹндӓрен: простан, лыдаш лижӹ манын, пӹтӹркӓлен шӹндӹмӹ агыл йӹлмӹ доно сирӹмӹлӓ. Вӓйке Марьяшты Антон Хасен вес сирӹзӹвлӓ донат пӓлӹмӹ лин, тенге шӱмӹштӹжӹ сӹлнӹшая докы кого интерес понгыжалташ тӹнгӓлӹн. 1898-шӹ ин школым пӹтӓрӓ да пакыла тыменяш шанен шӹндышет, тӹдӹ Тартушкыкеӓ дӓ Хуго Треффнер лӹмӓн гимназишкӹ тыменяш пыра. Ти гимнази ӹшке семӹньжӹ пӓлӹмӹ ылын: тӹштӹ кыце незервлӓн, тенгеок паянвлӓн тетявлӓштӹ иквӓреш тыменьӹнӹт дӓ эчежӹ иготвлӓмӓт анжымы агыл, тӹштӹ ик классышток изивлӓ дон коговлӓ шӹнзенӹт дӓ ик курсымок эртенӹт. Гимнази тӓреш тӱлӓш манын, Антон тонышы тымдышын пӓшӓм ӹштен. Аттестатым нӓлаш манын, Антон Хансен 1903-шы ин Нарваштыш гимназиштӹ экзаменвлӓм кычен. Ти жепӹн тӹдӹн кидшӹ лӹвец 20 нӓрӹ шайыштмашын авторжы ылын.
Таммсааре кырык марла
Кугижӓ дон шӹжвӹк книгӓ 2005 и: Миниатюрывлӓ, новеллывлӓ, «Шонгывлӓ дон ӹрвезӹвлӓ» кӹтӹк роман, «Юдит» дон «Кугижӓ кӹлмӓ» драмывлӓ.
Ажедмӓшвлӓ
- ↑ 1 2 Anton Hansen // Eesti biograafiline andmebaas ISIK (эст.)
- ↑ 1 2 Anton Hansen Tammsaare // Brockhaus Enzyklopädie (нем.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ LIBRIS — 2012.