Кондитерӹн кечӹжӹ

Кондитерӹн кечӹжӹ
Тип	Международный
Официально	Рastry Chefs Day
Пӓлемдӓт	3 май
Пӓлемдӹмӓш	дегустациш, мастар-классыш дӓ профессиональный конкурсвлӓ миэн каштмаш

Кондитер кечӹ (англ. Рastry Chefs Day) — кондитерский отрасльышты пӓшӓлӹшӹвлӓн и йӹде эртӓрӓлтшӹ профессиональный айошты. 3 майын пӓлемдӓлтеш.

Кондитер кечӹ шачмаш СССР-ӹштӹ 1932 ин Всесоюзный кондитерский промешленностьын научно-шӹмлӹмӓш институтым пачмы доно кӹлдӓлтӹн.

Айо шачмы истори

Кондитерский искусствын ӹлянӓш тӹнгӓлмӹ жепшӹ ӓкрӓм годымок мӱм когон кычылтмы доно цат кӹлдӓлтӹн, а варарак Индиштӹ мӓмнӓн эрын иктӓ 850-шӹ ин пӹтӓришӹ гӓнӓ сакыр тростник гӹц сакырым ӹштӓш тыменьӹнӹт.

Кондитерский исскуство шачмаш дӓ шӓрлӹмӓш XV курым мычашын — XVI курым тӹнгӓлтӹшӹн Италиштӹ тӹнгӓлӹн. Ти веремӓ якте Европышкы шукы тотлы мӱӓн качкышыжымок Ирвец канденӹт, тӹнг шотышты арабвлӓ дорц, нӹнӹ Ӓкрӓм мирӹштӹ кондитер пӓшӓм тӹнгӓлшӹвлӓэш шотлалтыт. «Кондитер» шамак «candìere» итальянский глагол гӹц лин, «сакырышты шолташ» манмым анжыкта, седӹндоно римлянвлӓ тенге качкаш шолтышывлӓм маныныт. Но ти искусство Европа мычкы шӓрлӹмӹ семӹнь XVIII курымын ти мастарвлӓм «кондитор», а вара «кондитер» манаш тӹнгӓлӹнӹт. Тӹ жепӓш кондитерский пӓшӓштӹ сек кого сӹнгӹмӓш семӹнь рум пачмаш лин, тӹдӹн палшымы доно ру дон шуктымы нӱнжӹк гӹц падкагыльым тышкаш тыменьӹнӹт.

Пӹтӓришӹ мармелад эче Крестӹ походвлӓ жепӹнок Лишӹл Ирвелнӹ шачын. Грек кондитервлӓ цакленӹт: фрукт вӹдӹм кӹртни ӓтеш аяр лӹвӓкӹ шӹндӓш гӹнь, тӹдӹ парлана дӓ ныгыдемеш. XX курымын Европышты мармеладым ӹштӹшӹвлӓ тӹшкӹ Россий гӹц кандымы кол клейӹм пиштенӹт, тӹдӹ мармеладлан айыртемӓлтшӹ тотым пуэн дӓ ныгыдыракым ӹштен. Пӹтӓришӹ конфет шачмаш Ӓкрет египтянвлӓ доно кӹлдӓлтӹн, нӹнӹ самынь финикӹм, пӱкшӹм дӓ мӱм ярен шӹнденӹт.

Шоколад шачмы истори XVI курымын Мексикӹштӹ тӹнгӓлӹн, кынам Христофор Колумб вӓрӹштӹшӹ халыкын какао-пырса гӹц ӹштӹмӹ вӹдӹм подыл анжен, но тотшы келшӹде. Но ииспаништӹшӹ конкистадор Кортеслӓн шоколад тот келшен дӓ тӹдӹ анзыкылажы Европышты тӹдӹн шӓрлӹмӹжӹм шижӹн. Российӹштӹ пӹтӓришӹ шоколад фабрикӹвлӓ XIX курым покшалны пачылтыныт, а XX курым тӹнгӓлтӹшеш сӓндӓлӹкӹштӹ нӹнӹн шот 140 утла ылын. Сек кымдан пӓлӹмӹжӹ «Бабаевский» ылын.

Кондитер пӓшӓм ӹштӓ

1930-шы ивлӓн СССР-ӹштӹ качкыш промышленность пӹсӹн виӓнгӓш тӹнгӓлӹн. Пай, шӹшер, сыкыр кӱэштмӹ дӓ качкыш индустрин молы отрасльвлӓжӹ уэм миэнӹт. 1932 ин пӹтӓришӹ халык хозанлык виӓнгмӓш пятилетка пӹтен, тӹдӹн лӓктӹшӹжӹ гӹц пӓлӹ лин: кондитерский промышленностьым виӓнгдӓш манын, научный негӹц ак ситӹ. Конфет, печень дӓ торт ӹштӹмӹ улы-уке рецептӹм погаш дӓ систематизируяш, сыръём, шергӓш импортныйымат, шӹмлӓш келеш ылын. Седӹндоно В. С. Грюнер вуйлатымы (варажы тӹдӹ технический наукывлӓн доктор дӓ профессор лин) «Якшар Октябрь» кондитер фабрика гӹц специалиствлӓн пӓлӹмӓшӹштӹ дӓ опытышты негӹцеш научно-шӹмлӹмӹ институтым пачаш решӹмӹ.

Мудан чизкейк

.

1932 ин 3 майын Всесоюзный кондитерский промешленностьын научно-шӹмлӹмӓш институтым пачмы. Варажы лач ти кечӹн Кондитер кечӹм пӓлемдӓш тӹнгӓлӹнӹт.

1940-шӹ ивлӓ тӹнгӓлтӹшӹн институт пӓшӓзӹвлӓ отрасль представительвлӓ доно иквӓреш пӹтӓришӹ рецепт дон печень дӓ пряникӹм ӹштӓш технологи инструкци ик статян сборниквлӓм лыктыныт.

Пӓлемдӹмӓш традици

Кондитер кечӹн нимахань пасна традицивлӓжӹ уке. Тенге гӹнят, шукы сӓндӓлӹкӹштӹ ти кечӹн сек яжо кондитер лӹмӹм нӓлмӹ верц тотешт анжымаш, мастер-класс, конкурс дӓ тӓнгӓшӹмӓшвлӓш каштыт.

Ти кечӹн хоть-махань кондитерлӓнӓт сек яжо подарка семӹнь кухняшты кычылмы сакой хӓдӹр, кӱэштӓш формывлӓ, профессиональный запон, лӹмӹн лапкавлӓштӹ иктӓ-мам нӓлӓш сертификат дӓ опытан пӓлӹмӹ кондитер йылан мастарвлӓ доны тыменьмӓш лит.

Ынгай фактвлӓ

• Chupa Chups — космосышты ылшы лач ик конфет. 1995 ин «Мир» станциштӹшӹ космонавтвлӓ нӹнӹлӓн конфетӹм колташ ядыныт. Chupa Chups невесомостьышты кычылташ сек йӧнӓн десерт лин.
• Кодитерӹн пӓшӓ жепшӹ 16 цӓш нӓрӹ, нӹнӹ логӹц 12 цӓшӹжӹ тӹдӹ ял вӹлнӹ ылеш. Техень пӓшӓштӹ физический тырхымаш келеш, седӹндоно кондитервлӓ лошты шукы пӱэргӹ пӓшӓлӓ.
• Российӹштӹ кондитерский промышленность Петр Великий виктӓрӹмӹ жепӹн виӓнгӓш тӹнгӓлӹн. Тӹнӓмок молнамшы крепостной хресӓньвлӓ логӹц кондитервлӓ лӓктӓш тӹнгӓлӹнӹт. Шамак толшеш, Николаев хресӓнь ӹшке йишӹжӹм крепостной шот гӹц оксала пӧртӹлтен дӓ Москвашты абрикос гӹц пастилам ӹштӹшӹ йиш бизнесӹм пачын. Ӓтяштӹн пӓшӓ нӹнӹлӓн ванжымыкы, тӹдӹн эргӹвлӓжӹ Абрикосов фамилим нӓлӹнӹт. Октябрь революци паштек кондитерский предприятивлӓ национализируялтыныт, дӓ Абрикосоввлӓн фабрикӹштӹ «Бабаевский» маналташ тӹнгӓлӹн.
• Российӹштӹ сек лӹмлӹ конфетеш цилӓлӓн пӓлӹмӹ «Кек шӹшер» набор шотлалтеш. Сек анзыцынжы тидӹ «Рот Фронт» фабрикӹштӹ ӹштӹмӹ торт ылын. Тӹдӹм ӹштӹмӹн секретшӹ агар-агарышты — жававарсын гӹц ӹштӹмӹ Кечӹвӓлвел Ази халыклан желатинӹм вашталтышы вещество — ылын.
• Икманяр курым перви торт йӹргешкӹ сыкыр гань ылын — кок пока гӹцӹнӓт яжон кӱктӹмӹ кӹжгӹ аварцы.

Тенгеок анжы

• Фотографын кечӹ
• Оксан цилӓ сӓндӓлӹк лоштышы кечӹжӹ
• Цилӓ сӓндӓлӹкӹштӹшӹ рок-н-ролл кечӹ

Примечани

Литература

• Шарифулин Сергей Ринатович, Курагина Алина Викторовна. Факторы успешности кондитерского дела // Сервис в России и за рубежом. — 2017. — С. 102—114.
• Канарская З.А., Хузин Ф.К., Ивлева А.Р., Гематдинова В.М. Тенденции развития технологии кондитерских изделий // Вестник Воронежского государственного университета инженерных технологий. — 2016.
• Маринова Людмила Михайловна. Современные тенденции в пищевой промышленности России // Промышленность: экономика, управление, технологии. — 2013. — С. 79—82.
• Сучкова Е.В. Развитие познавательного интереса обучающихся к профессии «Повар, кондитер» через конкурсные технологии // Научные исследования в образовании. — 2009.
• Вислоухова Светлана, Шевчук Алла. Кондитерские изделия нового поколения // Наука и инновации. — 2017. — С. 30—33.

Ссылкывлӓ

• Видеоролик «Рабочий день кондитера»
• Начинающий кондитер: как избежать ошибок в начале пути
• Хитрости профессиональных кондитеров, которые они используют каждый день