Ӱйӓцӓ

Ирӹкӓн энциклопеди Википеди гӹц материал
Ӱйӓцӓ
алык марла Ӱяча
Ӱяча.jpg
Халык кухнявлӓш пыра
Мары качкыш[d]
Сӓндӓлӹк
Йӓрвӓр
Тӹнг

Ӱйӓцӓ (алык марла Ӱяча, руш. Колобок) — мары халыкын тотлы десертшӹ, руаш гӹц изи мындыра ганьым цымыртат, ӱэш жарат, вара тотлы мӱэш цикен лыктыт. Шукыжы годым техень качкыш доно айо стӧлӹм сӹлнештӓрӓт — ти качкышым шокшымат, ÿштӹмӓт качкаш лиэш[1][2].

Ик килограмм нелӹцӓн ӱйӓцӓм ӹштӓш келеш: шӓдӓнгӹ лашаш — 4 стакан, итӹнӱ — стаканын 2/3 частьшы, мӱ — 2 лем савала, вӹд — стаканын 0,5 частьшы[3].

Ӱйӓцӓм ӹштӓш куштылгы, тӹнгӓлтӹш гӹц мычаш якте 20 минут гӹц шукы ак кел. Сакыр, санзал дӓ дрожим вӹдӹштӹ ливӹктӓт, ванилин дон шӹрӓтӹмӹ кӱтӹм ӱм уштарат. Вара выжгата руашым нӱштӹлӹт. Йӓмдӹ руаш гӹц кид доно ӱйӓцӓм йӹргештӓт: 5-7 грамман изи лаштыквлӓэш пӹчкедӓт, слива форманым ӹштӓт[3] дӓ, якшаргаш тӹнгӓлмешкӹжӹ, жарат. Вара тӹдӹм дуршлаг доно лыктыт дӓ 2-3 минутеш мӱш цикен лыктыт. Шокшым ӓли ӱштӹм чӓй доно йӱӓш лиэш[3].

Сек шукы ӱйӓцӓм Мары Эл Республикӹм ӹштӹмӹн 92 и теммӹ лӹмеш кӱктӹмӹ. Ӱйӓцӓ гӹц 92 метр кыташ ӱпӹнем мары халыкын ӓкрӓм годшы «Кӓндӹрӓ» («Верёвочка») куштымаш семӹнь анжыктымы ылын[4].

2023 ин 28 октябрьын Йошкар-Олаштышы «Тёплая речка» трактирӹштӹ 12 повар мары мӱӓн ӱйӓцӓн сек кого порцим йӓмдӹленӹт. 1 метр кӱкшӹцӓн дӓ 1,6 метр диаметрӓн 20 153 ӱйӓцӓ гӹц ӹштӹмӹ «пирамида» — тидӹ«Достояние Нации» Рекордым регистрируйышы международный реестрӹн[5] представительвлӓн регистрируйымы ӹшке статян цилӓ сӓндӓлӹкӹштӹшӹ сӹнгӹмӓш.

Мары ӱйӓцӓвлӓн рекорд
  1. Национальная библиотека имени С. Г. Чавайна
  2. Туризм в Республике Марий Эл
  3. 1 2 3 Э. Меджитова. Марийская кухня. Авт. текста Т. Партионова; Фотосъемка А. Щербинского, Э. Меджитовой. — Йошкар-Ола : Марийское кн. изд-во, 1990.
  4. Уяча — марийская национальная сладость
  5. mari-el.gov.ru