Киви, Алексис
Алексис Киви | |
---|---|
финнлӓ Alexis Stenvall | |
![]() | |
Шачмы годшы лӹм | финнлӓ Alexis Stenvall |
Шачмы кечӹ | 10 октябрь 1834[1][2][…] |
Шачмы вӓр | |
Колымы кечӹ | 31 декабрь 1872[1][2][…] (38 и) |
Колымы вӓр | |
Сӓндӓлӹк | |
Пӓшӓн йиш | сирӹзӹ, Драматург, поэт, романист |
![]() |
Киви Алексис (10.10.1834, Нурмийӓрви - 31.12.1872, Туусула) — Лачокла лӹмжӹ Алексис Стенваль (Alexis Stenvall). Финн йӹлмӹлӓ сирӹмӹ сӹлнӹшаялан негӹцӹм пиштӹшӹ кого талантан сирӹзеш шотлалтеш. Алексис Киви цилӓжӹ 12 драмым, лыдышвлӓм дӓ ик романым сирен. Сек пӹтариш пьесӹжӹ "Куллерво" маналтеш, кыды сюжетшӹ доно "Калевала" эпос доно кӹлдӓлтӹн.
Кырык марла Кивин "Шӹм шӱмбел" романжым (сӓрӹзӹ Валери Аликов) да алык марла "Кем ыргызывлӓ Нумми сола гӹц" драмыжым (сӓрӹзӹ Васили Яналов) лыдаш лиэш.
Ылӹмӹ корныжы
1857-шӹ ин Хельсинки университетӹш тыменяш пырен дӓ финн йӹлмӹ доно кӹлдӓлтшӹ лекцивлӓм колыштын.
Сирӹзӹн пӹтӓриш пӓшӓвлӓжӹ
Сирӹзӹн тӹнг пӓшӓжӹ
Сирӹзӹн остатка ивлӓжӹ
Алексис Киви марла
10-шы октябрьӹн Суомиштӹ финн литературын кечӹжӹм пӓлдӹртӓт. Ти кечӹнок сирӹзӹ-классик Алексис Кивин кечӹжӹмӓт аят. Кырык марлаат ти романым лыдаш лиэш.
Романым 1870-шы ин сирӹмӹ гӹнят, кыце финн, тенгеок кырык марла лыдшыланат тӹдӹ шӱмеш вазеш, вет романыштыш пресонажвлӓ тагачы кечӹнӓт вӓшлиӓлтӹт: Юхани гань нерӓнвлӓ дӓ тӹ годымок пуры шӱмӓнвлӓ, Лаури гань ӹшкетӹн лиӓш яратышывлӓ, Симеон гань ладнавлӓ дӓ йымылан пиш ӹнянӹшӹвлӓ, Эро гань пӹсӹ ышанвлӓ дӓ ышан ылмыштым весӹвлӓлӓн анжыкташ цацышывлӓ. Романым лыдын лӓктӓтӓт, йӹрвӓшет ылшы эдемвлӓ вӹкӓт тӹшленрӓк анжалат дӓ ти романын персонажвлӓ доно нӹнӹм кӹлдет.
"Шӹм шӱмбел" романын кырык марла сӓрӹмӹ книгӓ Суомиштӹш масс-медиашты кого резонансым пуэн, тидӹ гишӓн телевидеништӹ анжыктымы, радиошты попымы дӓ "Helsingin Sanomat" газетӹштӹ сирӹмӹ. Тенге финнвлӓ марынвлӓ гишӓн шукыракым пӓлен нӓлӹнӹт, тидӹ кок шӱмбел халык лоштыш культура кӹлвӓмӓт цаткыдемдӓш палша. Кырык сирӹштӹ "Шӹм шӱмбел" романым библиоеткӹвлӓштӹ моаш лиэш, а нӓлӓш шанышывлӓ районын культура пӧлкӓштӹ тӹдӹм нӓлӹн кердӹт. Ӓкшӹ шергӓт агыл, луаткок сыкыр ӓк доно иктӹ ылеш.
Ажедмӓш
- ↑ 1 2 Aleksis Kiven päivä, suomalaisen kirjallisuuden päivä 10.10. — Yle, 2012.
- ↑ 1 2 Aleksis Kivi // Brockhaus Enzyklopädie (нем.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ Киви Алексис // Большая советская энциклопедия (руш.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ http://www.poemhunter.com/ebooks/redir.asp?ebook=54210&filename=aleksis_kivi_2012_3.pdf